ARABULUCULUK

​

o)  Üst  yönetici:  Bakanlıklarda müsteşarı, il özel idarelerinde valiyi, belediyelerde belediye başkanını, diğer 
kamu idarelerinde kendi mevzuatına göre tanımlanan en üst yöneticiyi veya kurulu, 
    ö) Yazılı sınav: Temel arabuluculuk eğitimini tamamlayanlara Bakanlıkça yapılacak yazılı sınavı, 
 
ifade eder. 
 

    İradi olma ve eşitlik 
    MADDE  5  – (1) Taraflar, arabulucuya başvurmak, süreci devam ettirmek, sonuçlandırmak veya bu süreçten 
vazgeçmek konusunda tamamen serbest olup, öncelikle uyuşmazlığı arabuluculuk yoluyla sonuçlandırma konusunda 
anlaşırlar. Taraflar, bu sürecin içine zorla dâhil edilemeyecekleri gibi her aşamada uyuşmazlığı arabuluculuk yoluyla 
çözmekten de vazgeçebilirler. Ancak dava şartı olarak arabuluculuğa ilişkin özel hükümler saklıdır. 
    (2) Taraflar, gerek arabulucuya başvururken gerekse süreç boyunca eşit haklara sahiptirler. Taraflardan biri 
arabuluculuk sürecinin dışında bırakılamayacağı gibi söz hakkı da diğerine göre kısıtlanamaz. 
 
    Gizlilik 
    MADDE 6 – (1) Taraflarca aksi kararlaştırılmadıkça arabulucu, arabuluculuk faaliyeti çerçevesinde kendisine 
sunulan veya herhangi bir şekilde elde ettiği bilgi ve belgeler ile diğer kayıtları gizli tutmakla yükümlüdür. 
    (2) Aksi kararlaştırılmadıkça taraflar, kanuni temsilcileri, avukatları ve görüşmelere katılan diğer kişiler de bu 
konudaki gizliliğe uymak zorundadır. 
    (3) Gizlilik kuralına uyma yükümlülüğü, arabulucunun yanında çalışan kişiler, denetim ve gözetimi altında 
ilgili mevzuat çerçevesinde staj yapanlar, Bakanlık ve Kurul görevlileri yönünden de geçerlidir. 
    (4) Gizlilik kuralına aykırı hareket eden arabulucunun; hukuki ve cezai sorumluluğu saklı olup, sicilden 
 
silinmesine  karar verilebilir. 
 

    MADDE  7  – (1)  Taraflar,  arabulucu  veya  arabuluculuğa katılanlar da dâhil olmak üzere üçüncü bir kişi, 
uyuşmazlıkla ilgili olarak hukuk davası açıldığında yahut tahkim yoluna başvurulduğunda, aşağıdaki beyan veya 
belgeleri delil olarak ileri süremez ve bunlar hakkında tanıklık yapamaz: 
    a) Taraflarca yapılan arabuluculuk daveti veya bir tarafın arabuluculuk faaliyetine katılma isteği. 
    b) Uyuşmazlığın arabuluculuk yolu ile sona erdirilmesi için taraflarca ileri sürülen görüşler ve teklifler. 
    c) Arabuluculuk faaliyeti esnasında, taraflarca ileri sürülen öneriler veya herhangi bir vakıa veya iddianın 
 
kabulü. 
 
    ç) Sadece arabuluculuk faaliyeti dolayısıyla hazırlanan belgeler. 
    (2) Birinci fıkra hükmü, beyan veya belgenin şekline bakılmaksızın uygulanır. 
    (3) Birinci fıkrada belirtilen bilgilerin açıklanması mahkeme, hakem veya herhangi bir idari makam tarafından 
istenemez. Bu beyan veya belgeler, birinci fıkrada öngörülenin aksine, delil olarak sunulmuş olsa dahi hükme esas 
alınamaz. Ancak, söz konusu bilgiler bir kanun hükmü tarafından emredildiği veya arabuluculuk süreci  sonunda  
varılan anlaşmanın uygulanması ve icrası için gerekli olduğu ölçüde açıklanabilir. 
    (4) Birinci, ikinci ve üçüncü fıkralar, arabuluculuğun konusuyla ilgili olup olmadığına bakılmaksızın, hukuk 
davası ve tahkimde uygulanır. 
    (5) Birinci fıkrada belirtilen sınırlamalar saklı kalmak koşuluyla, hukuk davası ve tahkimde ileri sürülebilen 
deliller, sadece arabuluculukta sunulmaları sebebiyle kabul edilemeyecek deliller hâline gelmez. 
 
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM 
 

    Unvanın kullanılması 
    MADDE  8  – (1) Arabulucu unvanını ve bu unvanın sağladığı yetkileri sadece sicile kayıtlı arabulucular 
kullanabilir.  Hukuk  uyuşmazlıklarında  arabulucular  haricinde,  her  ne  nam  altında  olursa  olsun  taraflar  arasında 
iletişim ve müzakere sürecini yürütmek üzere bir üçüncü kişi görevlendirilemez. 
    (2) Arabulucu, arabuluculuk faaliyetine başlamadan önce bu unvanını taraflara bildirmek zorundadır. 
    (3) Daire Başkanlığı, arabulucuların uzmanlık alanlarını ve uzmanlığa ilişkin usul ve esasları belirler. 
    Ücret ve masrafların istenmesi 
    MADDE  9  – (1) Arabulucu yapmış olduğu faaliyet karşılığı ücret ve masrafları isteme hakkına sahiptir. 
 
Arabulucu, ücret ve masraflar için avans da talep edebilir. 
 
    (2) Arabulucu, arabuluculuk süreci başlamadan önce de arabuluculuk teklifinde bulunan taraf veya taraflardan 
ücret  ve  masraflar  için  avans  isteyebilir.  Bu  fıkra  uyarınca  alınan  ücret  arabuluculuk  süreci  sonunda  alınacak 
arabuluculuk ücretinden mahsup edilir. Arabuluculuk sürecinin başlamaması hâlinde bu ücret iade edilmez. Masraftan 
kullanılmayan kısım arabuluculuk süreci sonunda iade edilir. 
    (3) Aksi kararlaştırılmadıkça arabulucunun ücreti, faaliyetin sona erdiği tarihte yürürlükte bulunan Tarifeye 
göre belirlenir ve ücret ile masraf, taraflarca eşit olarak karşılanır. 
    (4) Arabulucu, arabuluculuk sürecine ilişkin olarak belirli kişiler için aracılık yapma veya belirli kişileri 
 
tavsiye etmenin karşılığı olarak herhangi bir ücret talep edemez. Bu yasağa aykırı olarak tesis edilen işlemler batıldır. 
    Taraflarla görüşme ve iletişim kurulması 
    MADDE  10  – (1) Arabulucu, tarafların her biri ile ayrı ayrı veya birlikte görüşebilir. Bu amaçla her türlü 
iletişim aracını kullanabilir. 
    (2) Arabulucu, arabuluculuk faaliyetine ilişkin işlem ve eylemlerin doğru uygulandığına dair başlangıcından 
sona ermesine kadar sürece ilişkin önemli hususları belgelendirir. Belge, arabulucu, taraflar ile varsa tarafların kanuni 
temsilcileri veya avukatlarınca imzalanır. Belge, taraflar, kanuni temsilcileri veya avukatlarınca imzalanmaz ise sebebi 
belirtilmek sureti ile sadece arabulucu tarafından imzalanır. 
    Görevin özenle ve tarafsız biçimde yerine getirilmesi 
 
MADDE  11  – (1)  Arabulucu  görevini  özenle  ve  bizzat  kendisi  yerine  getirmek  zorunda  olup,  bu  görevini  
 
kısmen dahi olsa bir başkasına devredemez. 
    (2) Arabulucu, arabuluculuk faaliyetini yürütürken tarafsız davranmak zorunda olup, tarafsızlığı hakkında 
şüpheye yol açacak tutum ve davranışta bulunamaz. 
    (3) Arabulucu olarak görevlendirilen kimse, tarafsızlığından şüphe edilmesini gerektirecek önemli hâl  ve 
şartların varlığı veya bu hâl ve şartların sonradan ortaya çıkması hâlinde tarafları bilgilendirmekle yükümlüdür. Bu 
açıklamaya rağmen taraflar, arabulucudan görevi üstlenmesini birlikte talep ederlerse, arabulucu bu görevi üstlenebilir 
yahut üstlenmiş olduğu görevi sürdürebilir. 
    (4) Arabulucu, taraflar arasında eşitliği gözetmekle yükümlüdür. 
    (5) Arabulucu, bu sıfatla görev yaptığı uyuşmazlık ile ilgili olarak açılan davada, daha sonra taraflardan birinin 
avukatı olarak görev üstlenemez. 
    Reklam yasağı 
    MADDE  12  – (1) Arabulucuların iş elde etmek için reklam sayılabilecek her türlü teşebbüs ve harekette 
bulunmaları ve özellikle tabelalarında ve basılı kâğıtlarında arabulucu, avukat ve akademik unvan ile sicil numarası 
haricinde başka sıfat kullanmaları yasaktır. 
    Tarafların aydınlatılması 
    MADDE  13  – (1) Arabulucu, arabuluculuk faaliyetinin başında, tarafları arabuluculuğun esasları, süreci ve 
hukuki sonuçları hakkında, şahsen ve gerektiği gibi aydınlatmakla yükümlüdür. 
    (2)  Arabulucu,  arabuluculuk  yoluyla  çözümlenen hukuki uyuşmazlıklar ve arabuluculuk faaliyeti sonucunda 
tarafların anlaşmaya varması durumunda düzenlenecek olan anlaşma belgesi ile icra edilebilirliğin nitelik ve hukuki 
sonuçları hakkında tarafları bilgilendirir. 
 
    Aidat ödenmesi 
    MADDE  14  – (1) Arabuluculardan sicile kayıtlarında giriş aidatı ve her yıl için yıllık aidat alınır. Aidatlar 
Maliye Bakanlığına ödenir. 
    (2) Aidatlar, her yıl için Kurul tarafından belirlenir. 
    (3) Giriş aidatı ve yıllık aidatlar genel bütçeye gelir kaydedilir. 
    (4) Yıllık aidat her yılın Haziran ayı sonuna kadar ödenir. 
    İKİNCİ KISIM 
 
Özel Hükümler 
 
BİRİNCİ BÖLÜM 
 
Arabuluculuk Faaliyeti 
 
    Arabulucuya başvuru 
    MADDE  15  – (1) Taraflar dava açılmadan önce veya davanın görülmesi sırasında arabulucuya başvurma 
konusunda anlaşabilirler. Mahkeme de tarafları arabulucuya başvurmak konusunda; arabuluculuğun esasları, süreci ve 
hukuki  sonuçları  hakkında  aydınlatıp,  arabuluculuk  yoluyla  uyuşmazlığın  çözülmesinin  sosyal,  ekonomik  ve 
psikolojik açıdan faydalarının olabileceğini hatırlatarak onları teşvik edebilir. 12/1/2011 tarihli ve 6100 sayılı Hukuk 
Muhakemeleri Kanunundaki ön incelemeye ilişkin düzenlemeler saklıdır. 
    (2) Aksi kararlaştırılmadıkça, taraflardan birinin arabulucuya başvuru teklifine otuz gün içinde olumlu cevap 
verilmez ise bu teklif reddedilmiş sayılır. 
    (3) Arabuluculuk ücretini karşılamak için adli yardıma ihtiyaç duyan taraf, adliye arabuluculuk bürosunun 
bulunduğu yerdeki sulh hukuk mahkemesinin kararıyla adli yardımdan yararlanabilir. Bu konuda 6100 sayılı Kanunun 
334 ilâ 340 ıncı maddeleri kıyasen uygulanır. 
    (4)  Üçüncü  fıkra  kapsamında  arabuluculuk  hizmeti  verilmesi  hâlinde  arabulucunun  ücreti  Tarifeye  göre 
 
belirlenir. 
 
    (5)  Arabuluculuk  sürecinde  tarafların  avukatlık  hizmeti  bakımından  adli  yardımdan  yararlanabilmesi 
hususunda 19/3/1969 tarihli ve 1136 sayılı Avukatlık Kanununun 176 ilâ 181 inci maddeleri uygulanır. 
 
Arabulucunun seçilmesi 
MADDE 16 – (1) Başkaca bir usul kararlaştırılmadıkça arabulucu veya arabulucular taraflarca seçilir. 
 
Arabuluculuk faaliyetinin yürütülmesi 
 
    MADDE 17 – (1) Arabulucu, seçildikten sonra tarafları en kısa sürede ilk toplantıya davet eder. 
    (2)  Taraflar,  emredici  hukuk  kurallarına  aykırı  olmamak  kaydı  ile  arabuluculuk  usulünü  serbestçe 
kararlaştırabilir. 
    (3) Taraflarca kararlaştırılmamışsa arabulucu; uyuşmazlığın niteliğini, tarafların isteklerini ve uyuşmazlığın 
hızlı bir şekilde çözümlenmesi için gereken usul ve esasları göz önüne alarak arabuluculuk faaliyetini yürütür. 
    (4)  Niteliği  gereği  yargısal  bir  yetkinin  kullanımı  olarak  sadece  hâkim  tarafından  yapılabilecek  işlemler 
arabulucu tarafından yapılamaz. 
    (5) Arabulucu, sürecin yürütülmesi sırasında, taraflara hukuki tavsiyelerde bulunamaz. 
    (6) Arabulucu, arabuluculuk sürecini yürütürken tarafların temel çıkar ve gereksinimlerini ortaya koymaları ve 
bu doğrultuda menfaat temelli anlaşma sağlamaları için çaba gösterir. Arabulucu bu aşamada çözüm önerisinde 
bulunamaz. Ancak tarafların çözüm üretemediklerinin ortaya çıkması hâlinde arabulucu menfaat temelli bir çözüm 
önerisinde bulunabilir. Bununla beraber tarafları bir çözüm önerisi ya da öneriler dizisini kabule zorlayamaz. Ancak, 
taraflardan birinin uyuşmazlığın çözümü bağlamında sunmuş olduğu bir önerinin arabulucu tarafından, diğer tarafa 
iletilmesi ve onun bu konudaki beyanının alınması bu kapsamda değerlendirilemez. 
    (7) Dava açıldıktan sonra tarafların birlikte arabulucuya başvuracaklarını beyan etmeleri hâlinde yargılama, 
mahkemece üç ayı geçmemek üzere ertelenir. Bu süre, tarafların birlikte başvurusu üzerine bir defaya mahsus olmak 
üzere üç aya kadar uzatılabilir. 
    (8) Arabuluculuk müzakerelerine taraflar bizzat, kanuni temsilcileri veya avukatları aracılığı ile katılabilirler. 
Tarafların  açık  rızasıyla  uyuşmazlığın  çözümüne  katkı  sağlayabilecek  uzman  kişiler  de  müzakerelerde  hazır 
 
bulundurulabilir. 
    (9) Arabulucular, Arabulucu Bilgi Sistemi üzerinden faaliyetlerini yürütebilirler. 
 
    (10) Arabulucular, yargı organları ve elektronik altyapısını tamamlamış kamu kurum ve kuruluşları ile bilgi ve 
belge alışverişini elektronik ortamda yapabilirler. 
    İdarenin temsili 
    MADDE 18 – (1) Arabuluculuk müzakerelerinde idareyi, üst yönetici tarafından belirlenen iki üye ile hukuk 
birimi  amiri  veya  onun belirleyeceği bir avukat ya da hukuk müşavirinden oluşan komisyon temsil eder. Hukuk 
biriminin veya kurum avukatının olmadığı hallerde komisyon üyelerinin tamamı üst yönetici tarafından belirlenir. 
Yedek komisyon üyeleri de aynı usulle seçilir. Komisyon kendisini vekil ile temsil ettiremez. 
    (2) İdare, arabuluculuk davetlerinin yapılacağı adres, kayıtlı elektronik posta adresi ve telefon numarasını, bu 
Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren bir ay içerisinde internet sitesinde yayınlar. Arabulucular görüşmeler 
kapsamında yapacakları davetlerde öncelikle bu bilgileri esas alır. 
    (3) Komisyonda 2 yıl süreyle görev yapmak üzere asıl ve yedek üyeler belirlenir. İdare merkezde veya taşra 
teşkilatlarında komisyonlar kurabilir. 
    (4)  Süresi  dolan  üye  yeniden seçilebilir. Asıl üyenin katılamadığı toplantıya yedek üye katılır. Komisyon 
kararlarını oy birliği ile alır. 
 
    (5) Belirlenen komisyon üyeleri arabuluculuk sürecinde karar alma konusunda tam yetkilidir. 
    (6)  Komisyon,  arabuluculuk  müzakereleri  sonunda gerekçeli bir rapor düzenler ve beş yıl boyunca saklar. 
Komisyonun  sekretarya  hizmetlerini  yürüten  birim  tarafından  gerekçeli  raporların  saklanmasına  ilişkin  gerekli 
tedbirler alınır. 
    (7) Komisyon üyeleri, bu madde kapsamındaki görevleri uyarınca aldıkları kararlar ve yaptıkları işlemler 
nedeniyle görevinin gereklerine aykırı davrandıklarının mahkeme kararıyla tespit edilmesi dışında, mali ve idari 
 
yönden sorumlu tutulamazlar. 
 
    (8) Komisyon üyelerinin arabuluculuk faaliyeti kapsamında yaptıkları işler ve aldıkları kararlar sebebiyle 
açılacak tazminat davaları, ancak Devlet aleyhine açılabilir. Devlet ödediği tazminattan dolayı görevinin gereklerine 
aykırı hareket etmek suretiyle görevini kötüye kullanan üyelere ödeme tarihinden itibaren bir yıl içinde rücu eder. 
    (9) Devlet aleyhine tazminat davası açılması hâlinde mahkeme ilgili komisyon üyelerine davayı re’sen ihbar 
 
eder. 
 
    (10) Komisyonun ve sekretaryasının çalışma usul ve esasları idareler tarafından belirlenir. 
    (11) Komisyon üyeleri bu madde kapsamındaki görevleri uyarınca ilgili özel ve kamu kurum ve kuruluşları ile 
sekretarya aracılığıyla yazışma yetkisine sahiptir. Kurum ve kuruluşlar tarafından komisyona ivedi olarak cevap 
 
verilir. 
 
    (12) İdarelerin taraf olduğu özel hukuk uyuşmazlıklarında, arabuluculuk sürecinde idarenin temsili, anlaşma 
belgesinin düzenlenmesi ve diğer hususlarda 7036 sayılı Kanun ile bu Yönetmelik hükümleri uygulanır. 
    Arabuluculuk sürecinin başlaması ve sürelere etkisi 
    MADDE  19  – (1) Arabuluculuk süreci, dava açılmadan önce arabulucuya başvuru hâlinde, tarafların ilk 
toplantıya davet edilmeleri ve taraflarla arabulucu arasında sürecin devam ettirilmesi konusunda anlaşmaya varılıp bu 
durumun  bir  tutanakla  belgelendirildiği  tarihten  itibaren  işlemeye  başlar.  Dava  açılmasından  sonra  arabulucuya 
başvuru hâlinde ise bu süreç, mahkemenin tarafları arabuluculuğa davetinin taraflarca kabul edilmesi veya tarafların 
 
arabulucuya başvurma konusunda anlaşmaya vardıklarını duruşma dışında mahkemeye yazılı olarak beyan ettikleri ya 
da duruşmada bu beyanlarının tutanağa geçirildiği tarihten itibaren işlemeye başlar. 
    (2) Arabuluculuk sürecinin başlamasından sona ermesine kadar geçirilen süre, zamanaşımı ve hak düşürücü 
sürelerin hesaplanmasında dikkate alınmaz. 
    Arabuluculuğun sona ermesi 
    MADDE 20 – (1) Aşağıda belirtilen hâllerde arabuluculuk faaliyeti sona erer: 
    a) Tarafların uyuşmazlık konusu üzerinde anlaşmaya varması. 
    b) Taraflardan birinin karşı tarafa veya arabulucuya, arabuluculuk faaliyetinden çekildiğini bildirmesi. 
    c) Tarafların anlaşarak arabuluculuk faaliyetini sona erdirmesi. 
    ç)  Taraflara  danışıldıktan  sonra  arabuluculuk  için  daha  fazla  çaba  sarf  edilmesinin  gereksiz  olduğunun 
arabulucu tarafından tespit edilmesi. 
    d) Uyuşmazlığın arabuluculuğa elverişli olmadığının tespit edilmesi. 
    (2) Arabuluculuk faaliyeti sonunda tarafların anlaştıkları, anlaşamadıkları veya arabuluculuk faaliyetinin nasıl 
sonuçlandığı son tutanak ile belgelendirilir. Arabulucu tarafından düzenlenecek bu tutanak; arabulucu, taraflar, kanuni 
temsilcileri veya avukatlarınca imzalanır. Tutanak; taraflar, kanuni temsilcileri veya avukatlarınca imzalanmazsa, 
sebebi belirtilmek sureti ile sadece arabulucu tarafından imzalanır. 
    (3) Arabuluculuk faaliyeti sonunda düzenlenen son tutanağa, faaliyetin sonuçlanması dışında hangi hususların 
yazılacağına taraflar karar verir. Arabulucu, bu tutanak ve sonuçları konusunda taraflara gerekli açıklamaları yapar. 
    (4) Arabuluculuk faaliyetinin sona ermesi hâlinde, arabulucu, bu faaliyete ilişkin kendisine yapılan bildirimi, 
tevdi edilen ve elinde bulunan belgeleri, ikinci fıkraya göre düzenlenen tutanağı beş yıl süre ile saklamak zorundadır. 
Arabulucu, arabuluculuk faaliyeti sonunda düzenlediği son tutanağın birer örneğini taraflara  verir. Tutanağın bir 
örneğini de arabuluculuk faaliyetinin sona ermesinden itibaren bir ay içinde Arabulucu Bilgi Sistemi üzerinden Genel 
Müdürlüğe gönderir. 
    (5) Arabulucu, arabuluculuk sürecinde hukuki ve fiili sebeplerle görevini yapamayacak hâle gelirse, tarafların 
üzerinde anlaştığı yeni bir arabulucu ile süreç kaldığı yerden devam ettirilebilir. Önceki yapılan işlemler geçerliliğini 
 
korur. 
 
    Tarafların anlaşması 
    MADDE  21  – (1) Arabuluculuk faaliyeti sonunda varılan anlaşmanın kapsamı taraflarca belirlenir, anlaşma 
belgesi düzenlenmesi hâlinde, bu belge taraflar ve arabulucu tarafından imzalanır. 
    (2) Taraflar, arabuluculuk faaliyeti sonunda bir anlaşmaya varırsa, bu anlaşma belgesinin icra edilebilirliğine 
ilişkin şerh verilmesini talep edebilirler. Bu şerhi içeren anlaşma, ilam niteliğinde belge sayılır. 
    (3) Dava açılmadan önce arabuluculuğa başvurulmuşsa, anlaşmanın icra edilebilirliğine ilişkin şerh verilmesi, 
çekişmesiz yargıya ilişkin yetki hükümleri yanında arabulucunun görev yaptığı yer sulh hukuk mahkemesinden talep 
 
edilebilir. 
 
    (4)  Davanın  görülmesi  sırasında  arabuluculuğa  başvurulması  durumunda  anlaşmanın  icra  edilebilirliğine 
ilişkin şerh verilmesi, davanın görüldüğü mahkemeden talep edilebilir. 
    (5) İcra edilebilirlik şerhinin verilmesi, çekişmesiz yargı işidir ve buna ilişkin inceleme dosya üzerinden 
yapılır. Ancak arabuluculuğa elverişli olan aile hukukuna ilişkin uyuşmazlıklarda inceleme duruşmalı olarak yapılır. 
Bu incelemenin kapsamı anlaşmanın içeriğinin arabuluculuğa ve cebrî icraya elverişli olup olmadığı hususları ile 
sınırlıdır. Anlaşma belgesine icra edilebilirlik şerhi verilmesi için mahkemeye yapılacak olan başvuru ile bunun 
üzerine verilecek kararlara karşı ilgili tarafından istinaf yoluna gidilmesi hâlinde, maktu harç alınır. Taraflar anlaşma 
belgesini icra edilebilirlik şerhi verdirmeden başka bir resmî işlemde kullanmak isterlerse, damga vergisi de maktu 
olarak alınır. 
    (6)  Taraflar  ve  avukatları  ile  arabulucunun birlikte  imzaladıkları  anlaşma  belgesi,  icra  edilebilirlik  şerhi 
aranmaksızın ilam niteliğinde belge sayılır. 
    (7)  Arabuluculuk  faaliyeti  sonunda  anlaşmaya  varılması  hâlinde,  üzerinde  anlaşılan  hususlar  hakkında 
taraflarca dava açılamaz. 
 

verilir. 
 
(3) Dava dilekçesi içeriğinden açıkça arabulucuya başvurulmadan dava açıldığının anlaşılması hâlinde derhal 
 
herhangi bir usuli işlem yapılmadan ve duruşma yapılmaksızın dosya üzerinden davanın, dava şartı yokluğu sebebiyle 
 
usulden reddine karar verilir. 
 

    arabuluculuk   bürosu   kurulmayan   yerlerde   ise 
görevlendirilen sulh hukuk mahkemesi yazı işleri  müdürlüğüne  yapılır.  Adliye  arabuluculuk  bürosu  kurulmayan 
yerlerde, büronun görevini, görevlendirilen sulh hukuk mahkemesi yazı işleri müdürlüğü yerine getirir. 
    (2)  Tarafların  ve  uyuşmazlık  konusunun  aynı  olduğu  durumlarda  birden  fazla  başvuru  yapılmış  ise, 
başvurunun hukuki sonuçları bakımından ilk başvuru esas alınır. 
    (3) Başvuru, dilekçe ile veya bürolarda bulunan formların doldurulması suretiyle yahut elektronik ortamda 
yapılabilir. 
    (4)  Arabuluculuk  başvurusu  sırasında  başvurandan,  uyuşmazlık  konusuna  ilişkin  hususların  açıklanması 
 
istenir. 
 
    Dava şartı olarak arabuluculukta arabulucunun görevlendirilmesi 
    MADDE  24  – (1) Arabulucu, adli yargı ilk derece mahkemesi adalet komisyonu başkanlıklarına bildirilen 
listeden adliye arabuluculuk bürosu tarafından puanlama  yöntemiyle belirlenir. Ancak tarafların listede yer alan 
herhangi bir arabulucu üzerinde başvuru sırasında anlaşmaları hâlinde taraflar veya tarafların imzasını taşıyan bir 
tutanakla beraber üzerinde anlaşılan arabulucu, durumu adliye arabuluculuk bürosuna bildirdiğinde bu arabulucu 
görevlendirilir. Dava şartı olan arabuluculuk ile ilgili uyuşmazlıklarda liste dışında bir arabulucu görevlendirilemez. 
    (2) Başvuran taraf, kendisine ve elinde bulunması hâlinde karşı tarafa ait her türlü iletişim bilgisini adliye 
arabuluculuk bürosuna verir. Adliye arabuluculuk bürosu, tarafların resmi  kayıtlarda  yer alan  iletişim bilgilerini 
araştırmaya da yetkilidir. İlgili kurum ve kuruluşlar, uyuşmazlık konusuyla sınırlı olmak üzere adliye arabuluculuk 
bürosu tarafından talep edilen iletişim bilgilerini vermekle yükümlüdür. 
    (3) Taraflara ait iletişim bilgileri, görevlendirilen arabulucuya adliye arabuluculuk bürosu tarafından verilir. 
Arabulucu bu iletişim bilgilerini esas alır, ihtiyaç duyduğunda kendiliğinden araştırma da yapabilir. Elindeki bilgiler 
itibarıyla her türlü iletişim vasıtasını kullanarak görevlendirme konusunda tarafları bilgilendirir ve ilk toplantıya 
tarafları ve varsa avukatlarını birlikte davet eder. Bilgilendirme ve davete ilişkin işlemlerini belgeye bağlar. Arabulucu 
taraflara ulaşamaması hâlinde,  ulaşmak için hangi yolları denediğini ve hangi sebeplerle ulaşamadığını son tutanakta 
 
belirtir. 
 
    Dava şartı olarak arabuluculukta arabuluculuk faaliyeti 
    MADDE 25 – (1) Arabuluculuk görüşmelerine taraflar bizzat, kanuni temsilcileri veya avukatları, idareler ise 
oluşturacakları komisyon aracılığıyla katılabilirler. İşverenin adi veya resmi yazılı belgeyle yetkilendirdiği çalışanı da 
görüşmelerde işvereni temsil edebilir ve son tutanağı imzalayabilir. 
    (2) Arabulucu adliye arabuluculuk bürosu tarafından görevlendirildikten sonra ilk önce başvuran taraftan 
başlamak üzere asiller ile ön görüşme yapar, başvurucudan ve diğer taraftan uyuşmazlığın esasını öğrenir. Arabulucu 
asilleri,  arabuluculuğun  esasları,  süreci  ve  sonuçları  hakkında  aydınlatıp,  arabuluculuk  yoluyla  uyuşmazlığın 
çözümünün ekonomik, sosyal ve psikolojik faydalarının olduğunu hatırlatarak onları bilgilendirir. Asilleri ilk oturuma 
 
varsa vekilleri ile birlikte davet eder. 
 
    (3) Arabulucu ilk oturum davetini yaparken toplantı tarihi ve yerinin belirlenmesi konusunda taraflar ile 
iletişim kurar. Taraflarla yaptığı görüşme sonucunda bir mutabakat sağlanamazsa toplantı tarihini ve yerini  kendisi  
 
belirler. 
 
    (4) Arabulucu, görevlendirmeyi yapan adliye arabuluculuk bürosunun yetkili olup olmadığını kendiliğinden 
dikkate alamaz. Karşı taraf en geç ilk toplantıda, yerleşim yeri ve işin yapıldığı yere ilişkin belgelerini sunmak 
suretiyle  adliye  arabuluculuk  bürosunun yetkisine itiraz edebilir. Bu durumda arabulucu, dosyayı derhal ilgili sulh 
hukuk mahkemesine gönderilmek üzere adliye arabuluculuk bürosuna teslim eder. Mahkeme, harç alınmaksızın dosya 
üzerinden ivedilikle yapacağı inceleme sonunda yetkili adliye arabuluculuk  bürosunu  belirleyip  kesin  olarak  karara 
bağlar ve dosyayı adliye arabuluculuk bürosuna iade eder. Yetki itirazına ilişkin inceleme yapılırken mahkemece 
atamayı  yapan  büro  değil  görevlendirilen  arabulucunun  listesinde  kayıtlı  bulunduğu  komisyon  dikkate  alınır. 
Mahkeme kararı adliye arabuluculuk bürosu tarafından 11/2/1959 tarihli ve 7201 sayılı Tebligat Kanunu hükümleri 
uyarınca taraflara masrafı suçüstü ödeneğinden karşılanmak üzere tebliğ edilir. Yetkisiz adliye arabuluculuk bürosu 
ayrıca kararı görevlendirdiği arabulucuya bildirir. Arabulucu görevlendirmeyi Arabulucu Bilgi Sistemi üzerinden 
sonlandırır. Arabulucu bundan önceki yaptığı hizmetler sebebiyle 26 ncı maddenin ikinci fıkrası uyarınca ücrete hak 
kazanır.  Yetki  itirazının  reddi  durumunda  aynı  arabulucu  yeniden  görevlendirilir  ve  27  nci  maddenin  birinci  
fıkrasında  belirtilen  süreler  yeni  görevlendirme  tarihinden  başlar.  Yetki  itirazının  kabulü  durumunda  ise  kararın 
tebliğinden itibaren bir hafta içinde yetkili adliye arabuluculuk bürosuna başvurulabilir. Bu takdirde yetkisiz adliye 
arabuluculuk bürosuna başvurma tarihi yetkili adliye arabuluculuk bürosuna başvurma tarihi olarak kabul edilir. 
Yetkili adliye arabuluculuk bürosu, 24 üncü maddenin birinci fıkrası uyarınca arabulucu görevlendirir. 
    (5) Arabulucu, yapılan başvuruyu görevlendirildiği tarihten itibaren üç hafta içinde sonuçlandırır. Bu süre 
 
zorunlu  hallerde  arabulucu  tarafından  en  fazla  bir  hafta  uzatılabilir.  Sürenin  sonucunda  arabulucu  anlaşamama 
yönünde re’sen son tutanağı düzenler. 
    (6) Tarafların uyuşmazlık konusunda anlaşmaları veya kısmen anlaşmaları hâlinde süreç anlaşma son tutanağı 
ile  sonuçlandırılır.  Bunların  haricindeki  her  durumda  taraflar  anlaşmamış  sayılır  ve  anlaşmama  son  tutanağı 
 
düzenlenir. 

​

    Dava şartı olarak arabuluculukta arabuluculuk ücreti ve giderler 
    MADDE  26  – (1)  Tarafların  arabuluculuk  faaliyeti  sonunda  tamamen  veya  kısmen  anlaşmaları  hâlinde, 
arabuluculuk  ücreti,  Arabuluculuk  Asgari  Ücret  Tarifesinin  eki  Arabuluculuk  Ücret  Tarifesinin  İkinci Kısmına göre 
aksi kararlaştırılmadıkça taraflarca eşit şekilde karşılanır. Bu durumda ücret, Tarifenin Birinci Kısmında belirlenen iki 
saatlik  ücret  tutarından  az  olamaz.  İşe  iade  talebiyle  yapılan  görüşmelerde  tarafların  anlaşmaları  durumunda, 
arabulucuya  ödenecek  ücretin  belirlenmesinde  işçiye  işe  başlatılmaması  hâlinde  ödenecek  tazminat  miktarı  ile 
çalıştırılmadığı  süre  için  ödenecek  ücret  ve  diğer  haklarının  toplamı,  Tarifenin  İkinci  Kısmı  uyarınca  üzerinde 
anlaşılan miktar olarak kabul edilir. 
    (2) Arabuluculuk faaliyeti sonunda tarafların anlaşamamaları hâlinde iki saatlik ücret tutarı Tarifenin Birinci 
Kısmına göre Bakanlık bütçesinden ödenir. İki saatten fazla süren görüşmeler sonunda tarafların anlaşamamaları 
hâlinde ise iki saati aşan kısma ilişkin ücret aksi kararlaştırılmadıkça taraflarca eşit şekilde, Tarifenin Birinci Kısmına 
göre karşılanır. Bakanlık bütçesinden ödenen ve taraflarca karşılanan arabuluculuk ücreti, yargılama giderlerinden 
sayılır.  Dava  açılması  hâlinde  mahkeme  tarafından  dava  öncesi  ödenen  arabuluculuk  ücretlerine ilişkin  makbuz 
dosyaya eklenir. Yargılama giderleri olarak hükmedilen tutar 6183 sayılı Kanuna göre tahsil edilir. 
    (3) Sürecin sehven kayıt, mükerrer kayıt veya arabuluculuğa elverişli olmama nedeniyle sona erdirilmesi 
hallerinde arabulucuya ikinci fıkra uyarınca ücret ödenmez. 
    (4) Bu madde uyarınca adliye arabuluculuk bürosu tarafından yapılması gereken zaruri giderler; arabuluculuk 
faaliyeti sonunda anlaşmaya varılması hâlinde anlaşma uyarınca taraflarca ödenmek, anlaşmaya varılamaması hâlinde 
ise  ileride  haksız  çıkacak  taraftan  tahsil  olunmak  üzere  Bakanlık  bütçesinden  karşılanır.  Dava  açılması  hâlinde 
mahkeme tarafından, yapılan zorunlu giderlere ilişkin makbuz dosyaya eklenir. Yargılama giderleri olarak hükmedilen 
tutar 6183 sayılı Kanuna göre tahsil edilir. 
    (5)  Adliye  arabuluculuk  bürosu  tarafından,  adliye  arabuluculuk  bürosu  bulunmayan  yerde  sulh  hukuk 
mahkemesi yazı işleri müdürlüğü tarafından Bakanlık tarafından ödenen arabuluculuk ücretine ilişkin liste, ödenmek 
üzere Cumhuriyet başsavcılığına gönderilir. 
    (6)  Kamu  görevlileri  tarafından  yürütülen  arabuluculuk  faaliyetleri  sonucunda  taraflarca  anlaşılan  ya  da 
Tarifeye  göre  tahakkuk  edecek  arabuluculuk  ücreti,  arabulucunun  listesinde  yer  aldığı  komisyona  bağlı  adliye 
arabuluculuk  bürosu  veya  adliye  arabuluculuk  bürosu  bulunmayan  yerde  sulh  hukuk  mahkemesi  yazı  işleri 
müdürlüğüne arabulucu tarafından bildirilir. Taraflar, arabulucu ücretini belirlenen tarihte adliye arabuluculuk bürosu 
veznesine yatırır. Adliye arabuluculuk bürosu yasal kesintileri yaptıktan sonra arabulucunun bildirmiş olduğu banka 
hesabına havale eder. Dava şartı olan arabuluculukta anlaşamama hâlinde düzenlenen sarf kararı gereğince ücret 
Cumhuriyet savcılığınca arabulucunun banka hesabına yatırılır. 
    Dava şartı olarak arabuluculuğun sürelere etkisi 
    MADDE  27  – (1) Adliye arabuluculuk bürosuna başvurulmasından, son tutanağın düzenlendiği tarihe kadar 
geçen sürede uyuşmazlık konusu hususlarda zamanaşımı durur ve hak düşürücü süre işlemez. 
    Dava şartı olarak arabuluculukta yetki ve atama usulü 
    MADDE  28  – (1) Arabuluculuk görüşmeleri, taraflarca aksi kararlaştırılmadıkça, arabulucuyu görevlendiren 
adliye arabuluculuk bürosunun bağlı bulunduğu adli yargı ilk derece mahkemesi adalet komisyonunun yetki alanı 
 
içinde yürütülür. 
 
    (2)  Seri  uyuşmazlıklar,  adliye  arabuluculuk bürosu  tarafından  atanan  aynı  arabulucuya  tevdi  edilir.  Seri 
uyuşmazlığın sayısı ve puanlama usulü Daire Başkanlığınca belirlenir. 
 
    (3) Adliye arabuluculuk bürosunca yapılan atamalarda her dosya  için  arabulucuya  puan  verilir,  puanlama  ve 
atama usulü ile performans kriterleri Daire Başkanlığı tarafından belirlenir. 
 
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM 
    Arabulucular Sicili 
 
    Sicilin tutulması 
    MADDE  29  – (1) Özel hukuk uyuşmazlıklarında arabuluculuk yapma yetkisini kazanmış kişilerin sicilleri, 
sicil numarası verilmek suretiyle, Daire Başkanlığınca tutulur. 
    (2) Sicilde kişinin ad ve soyadı, uzmanlık alanı, varsa diğer mesleği, iş adresi ve akademik unvanı gibi şahsi 
bilgileri yer alır. Bu bilgiler, Daire Başkanlığı internet sitesinde duyurulur. 
    (3) Arabulucu, sicilde yer alan kendisine ait bilgilerde meydana gelen her türlü değişikliği bir ay içinde varsa 
belgesi ile birlikte Genel Müdürlüğe bildirmek zorundadır. Bu değişiklikler ile ilgili olarak Daire Başkanlığı tarafından 
elektronik ortamda gerekli düzeltmeler yapılır. 
    (4) Daire Başkanlığı, arabulucular hakkında elektronik ortamda şahsi sicil dosyası tutar. Şahsi sicil dosyasına 
arabulucunun kimliği, öğrenim ve meslek durumu, bildiği yabancı dil, meslekî eserleri ve yazıları, disiplin ve ceza 
soruşturması ve sonuçları, başka görevlerde geçen hizmet gibi hususlara ilişkin belgeler konulur. 
    Sicile kayıt olma şartları 
    MADDE 30 – (1) Sicile kayıt, ilgilinin Daire Başkanlığına Arabulucu Bilgi Sistemi üzerinden başvurması ve 
şartları taşıdığının anlaşılması üzerine yapılır. 
 
(2) Sicile kaydedilebilmek için; 
 
a) Türk vatandaşı olmak, 
b) Mesleğinde en az beş yıllık kıdeme sahip hukuk fakültesi mezunu olmak, 
 
c) Tam ehliyetli olmak, 
 
    ç) 26/9/2004 tarihli ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun 53 üncü maddesinde belirtilen süreler geçmiş olsa 
bile; kasten işlenen bir suçtan dolayı bir yıldan fazla süreyle hapis cezasına ya da affa uğramış olsa bile Devletin 
güvenliğine karşı suçlar, Anayasal düzene ve bu düzenin işleyişine karşı suçlar, zimmet, irtikâp, rüşvet, hırsızlık, 
dolandırıcılık, sahtecilik, güveni kötüye kullanma, hileli iflas, ihaleye fesat karıştırma, edimin ifasına fesat karıştırma, 
suçtan kaynaklanan malvarlığı değerlerini aklama veya kaçakçılık, gerçeğe aykırı bilirkişilik yapma, yalan tanıklık ve 
yalan yere yemin suçlarından mahkûm olmamak, 
    d) Terör örgütleriyle iltisaklı veya irtibatlı olmamak, 
    e) Arabuluculuk eğitimini tamamlamak ve Bakanlıkça yapılan yazılı sınavda başarılı olmak, 
 
gerekir. 
 
    (3) İlgili, başvuru sırasında 29 uncu maddenin ikinci fıkrasında belirtilen şahsi bilgilerini içeren belgeler ile bu 
maddenin ikinci fıkrasındaki şartları taşıdığına dair belgeleri elektronik ortamda iletir. 
    (4)  Başvuru  tarihi  itibarı  ile  fiilen  avukatlık  mesleğini  veya  bir  kamu  görevini  ifa  etmeyen  başvuru 
sahiplerinin,  arabuluculuk  mesleğini  yapmalarına  ruhen  ve  bedenen  engel  bir  hâllerinin  bulunmadığını  sağlık 
kuruluşlarından alacakları raporlarla belgelendirmeleri gerekir. 
    (5) Sicile kayıt için başvuruda bulunan kişi, ikinci fıkranın (b) bendindeki şartı taşıdığını ve dördüncü fıkrada 
bahsedilen sağlık durumunu düzenlenme tarihi itibarı ile altı aydan daha eski tarihli olmayan belgelerle ispatlamak 
zorundadır. 
    (6) İkinci fıkrada sayılan sicile kayıt şartlarını taşıdığı anlaşılan ve belgelerinde eksiklik bulunmayan başvuru 
sahiplerinin sicile kayıtlarının yapılacağı hususu ile şartları taşımadığı anlaşılan veya verilen bir aylık süreye rağmen 
eksik  belgelerini  sunmayan başvuru sahiplerinin sicile kayıtlarının yapılamayacağı hususunda Daire Başkanlığınca 
başvuru tarihinden veya eksik belgenin ikmalinden itibaren iki ay içinde karar verilir. Bu kararlar ilgilisine de tebliğ 
edilir. Bu kişiler belge eksikliklerini ikmal ettiklerinde yeniden sicile kayıt için başvuruda bulunabilirler. 
    (7) Arabulucu, sicile kayıt tarihinden itibaren faaliyetine başlayabilir. 
    (8) Arabulucu, üçüncü fıkrada sayılan şartlarla ilgili olarak kendisine ait bilgilerde meydana gelen her türlü 
değişikliği bir ay içinde varsa belgesi ile birlikte Genel Müdürlüğe iletir. Bu değişiklikler ile ilgili olarak Daire 
Başkanlığı tarafından sicilde ve elektronik ortamda gerekli düzeltmeler yapılır. 
    (9) Daire Başkanlığı, sicile kayıtlı arabulucuları, görev yapmak istedikleri adli yargı ilk derece mahkemesi 
adalet komisyonlarına göre listeler ve listeleri ilgili komisyon başkanlıklarına bildirir. Bir arabulucu, en fazla üç 
 
komisyon listesine kaydolabilir. 
    Sicilden silinme 
    MADDE  31  – (1)  Arabuluculuk  için  aranan koşulları taşımadığı hâlde sicile kaydedilen veya daha sonra bu 
koşulları kaybeden arabulucunun kaydı Daire Başkanlığınca silinir. Arabulucunun ölümü hâlinde de aynı işlem yapılır. 
    (2) Daire Başkanlığı, Kanunun öngördüğü yükümlülükleri önemli ölçüde veya sürekli yerine getirmediğini 
tespit ettiği arabulucuyu yazılı olarak uyarır; uyarıya uyulmaması hâlinde arabulucunun yazılı savunmasını ister. 
Arabulucu, istemin tebliğinden itibaren on günlük süre içinde savunmasını vermek zorundadır. Tebliğden imtina eden 
veya bu süre içinde savunmada bulunmayan arabulucu savunma hakkından vazgeçmiş sayılır. Bu işlemlerden sonra 
 
Daire Başkanlığı, gerekirse arabulucunun adının sicilden silinmesini Kuruldan talep eder. Kurul tarafından sicilden 
silinmeye yönelik bir karar verilirse Daire Başkanlığınca bu karar ilgilisine tebliğ edilir. 
    (3) Arabulucu, sicilden kaydının silinmesini her zaman isteyebilir. Bu şekilde sicilden kaydı silinenler sınav 
şartı aranmaksızın diğer şartları haiz ise yeniden sicile kayıt yaptırabilirler. 
 
ÜÇÜNCÜ KISIM 
 

    Arabuluculuk eğitimi 
    MADDE 32 – (1) Arabuluculuk eğitimi, hukuk fakültesi mezunu ve beş yıllık meslekî kıdem kazanmış kişiler 
tarafından alınan, arabuluculuk faaliyetinin yürütülmesi ile arabuluculuğun yerine getirilmesi için gerekli olan bilgi ve 
becerilerin kazanılmasını amaçlayan eğitimi ifade eder. 
    (2) Arabulucu olacak kişilere altmışsekiz saati teorik ve onaltı saati uygulamalı olmak üzere  asgari  toplam 
seksendört saat arabuluculuk eğitimi verilir. 
    (3) Teorik ve uygulamalı eğitimin verilmesinde, eğitim modulü esas alınır. 
    (4) Eğitime katılanların, belgeye dayalı ve eğitim kuruluşlarınca kabul edilen haklı bir mazeretleri olmadıkça 
arabuluculuk eğitimi süresince verilen ders ve çalışmalara katılımları zorunludur. Eğitim kuruluşlarınca, adayların 
derslere devam durumunu gösteren çizelge düzenlenir ve derslerin 1/12’sine devam etmeyenlerin eğitim programıyla 
ilişiği kesilir. 
    (5) Daire Başkanlığı, arabulucuların uzmanlık alanlarını ve uzmanlığa ilişkin usul ve esasları belirlemeye 
 
yetkilidir. 
 
    (6) Arabuluculara, arabuluculuk eğitim izni verilen kuruluşlarca teorik ve uygulamalı, toplam sekiz saatten az 
olmamak üzere üç yılda bir defa yenileme eğitimi verilir. Arabulucular yenileme eğitimine sicile kaydedildiği tarihten 
itibaren üçüncü yılın içinde katılmak zorundadır. 
    (7) Yenileme eğitiminde; arabuluculuğa ilişkin mevzuat ve içtihat değişiklikleri ile arabuluculuk becerilerinin 
geliştirilmesine yönelik eğitim verilir. 
    Arabuluculuk eğitimi katılım belgesi 
    MADDE  33  – (1) Eğitim kuruluşlarınca, eğitimlerini başarı ile tamamlayan kişilere en geç bir ay içinde 
arabuluculuk eğitimini tamamladıklarına dair katılım belgesi verilir. 
    Eğitim kuruluşlarına izin verilmesi 
    MADDE  34  – (1)  Arabuluculuk  eğitimi  üniversitelerin  hukuk  fakülteleri,  Türkiye  Barolar  Birliği  veya 
Türkiye Adalet Akademisi tarafından verilir. Bu kuruluşlar Bakanlıktan izin alarak eğitim verebilirler. İzin verilen 
eğitim kuruluşlarının listesi elektronik ortamda yayınlanır. 
    (2) İzin için yazılı olarak başvurulur. Başvuruda eğitimin içeriğini ve süresini kapsar şekilde eğitim programı, 
eğiticilerin sayısı, unvanları, uzmanlıkları, yeterlikleri ve eğitim programının finansman kaynakları ile eğitim verilecek 
mekânlar hakkında gerekçeli ve yeterli bilgilere yer verilir. 
    (3) Başvuruda sunulan belgelere dayalı olarak, eğitimin amacına ulaşacağı, eğitimin yapılacağı mekânların 
uygunluğu  ve  eğitim  kuruluşlarında  eğitim  faaliyetinin  devamlılığının  sağlanacağı  tespit  edilirse,  ilgili  eğitim 
kuruluşuna en çok üç yıl için geçerli olmak üzere izin verilir. İzin verilen eğitim kuruluşu, eğitim kuruluşları siciline 
 
kaydedilir. 
 
    (4) İkinci ve üçüncü fıkralarda belirtilen nitelikleri taşımadığı anlaşılan eğitim kuruluşunun başvurusu, başvuru 
talebinin Bakanlığa ulaştığı tarihten itibaren iki ay içinde incelenerek reddedilir ve karar ilgilisine tebliğ edilir. 
Bakanlıkça iki ay içinde karar verilemediği takdirde talep reddedilmiş sayılır. 
    (5) İzin süresi uzatılmayan veya izni iptal edilen eğitim kuruluşu, eğitim kuruluşları sicilinden ve elektronik 
ortamdaki listeden silinir. Bu eğitim kuruluşuna ait belgeler dosyasında saklanır. 
    İzin süresinin uzatılması 
    MADDE 35 – (1) Sicile kayıtlı olan bir eğitim kuruluşu kayıt süresinin bitiminden en erken bir yıl ve en geç 
üç ay önce, eğitim kuruluşları sicilindeki kaydının geçerlilik süresinin uzatılmasını yazılı olarak talep edebilir. Eğitim 
kuruluşunun 36 ncı maddeye göre sunduğu raporlardan, arabuluculuk eğitiminin başarılı şekilde devam ettiği ve 37 nci 
maddede  belirtilen  sebepler  bulunmadığı  takdirde,  verilmiş  bulunan  iznin  geçerlilik  süresi  her  defasında  üç  yıl 
uzatılabilir. Eğitim kuruluşu, süresi içinde yaptığı başvuru hakkında karar verilinceye kadar listede kayıtlı kalır. 
    (2)  İzin  süresinin  uzatılmasına  ilişkin  talepler,  talebin  Bakanlığa  ulaştığı  tarihten  itibaren  iki  ay  içinde 
incelenerek karara bağlanır ve karar ilgilisine tebliğ edilir. 
    Daire Başkanlığına bilgi verme yükümlülüğü 
    MADDE  36  – (1) Eğitim kuruluşları, her yıl ocak ayında bir önceki yıl içinde gerçekleştirdikleri eğitim 
faaliyetinin kapsamı, içeriği ve başarısı konusunda Daire Başkanlığına bir rapor sunar. 
    (2) Rapor sunmayan eğitim kuruluşuna yazılı ihtarda bulunularak bir aylık süre verilir. İhtarda, raporun verilen 
süreye rağmen sunulmaması hâlinde eğitim verme izninin iptal edileceği hususu belirtilir. 
 
    Eğitim kuruluşuna verilen iznin iptali 
    MADDE  37  – (1) Aşağıdaki hâllerde eğitim kuruluşuna verilmiş olan izin, Bakanlığın talebi üzerine Kurul 
tarafından iptal edilir: 
    a) İzin verilebilmesi için aranan şartlardan birinin ortadan kalkmış olduğunun veya mevcut olmadığının tespiti. 
    b) Eğitimin yeterli şekilde verilemediğinin tespiti. 
    c) Arabuluculuk eğitimi başarı belgesi düzenlenmesinde sahtecilik veya önemli hatalar yapılması. 
    ç) 36 ncı maddedeki rapor verme yükümlülüğünün yapılan ihtara rağmen yerine getirilmemesi. 
    d) Eğitim faaliyetinin devamlılığının sağlanmadığının tespiti. 
    (2) Eğitim kuruluşunun yazılı talebi üzerine Daire Başkanlığınca her zaman eğitim izninin iptaline  karar  
 
verilebilir. 
 
    İKİNCİ BÖLÜM 
Sınav İlke ve Kuralları 
 

    MADDE  38  – (1) Arabuluculuk eğitimini tamamlayanların sicile kayıt olabilmeleri için bu Yönetmeliğe 
uygun olarak yapılacak yazılı sınavda başarılı olmaları zorunludur. 
    (2) Başarılı olanların sınav sonuçları, sicile kayıt işlemleri tamamlanıncaya kadar geçerliliğini korur. 
    Sınavın yeri ve günü 
    MADDE  39  – (1)  Sınav  Bakanlık  tarafından  belirlenen  arabulucu  ihtiyaç  sayısına  göre  yapılır.  Sınavın 
yapılacağı yer, tarih ve saat Daire Başkanlığınca belirlenir. 
    (2) Sınavın yeri, tarihi ve saati Genel Müdürlüğün resmî internet sayfasında yayımlanmak suretiyle duyurulur. 
    Sınavın konusu 
    MADDE 40 – (1) Sınav, 32 nci madde uyarınca arabuluculuk eğitimi sırasında verilen konuları kapsar. 
    Sınav işlemlerinin yürütülmesi 
    MADDE  41  – (1)  Daire  Başkanlığı  sınavla  ilgili  soruların  hazırlattırılması,  sınavın  ilanı,  süresi,  sınav 
tutanaklarının düzenlenmesi ile sınavlara ilişkin diğer işlemlerin yürütülmesini sağlar. 
    Sınava başvuru 
    MADDE  42  – (1) Sınava girmek isteyenlerin 30 uncu maddenin ikinci fıkrasının (a), (b), (c), (ç) ve (d) 
bentlerinde belirtilen şartları taşıması ve arabuluculuk eğitimini tamamlaması gerekir. 
    (2) Sınava başvurular, Arabulucu Bilgi Sistemi üzerinden elektronik imza ya da e-Devlet şifresi kullanmak 
suretiyle, T.C. kimlik numarasını gösteren belge, adli sicil beyanı veya belgesi, arabuluculuk eğitimini tamamladığını 
gösteren katılım belgesi, hukuk fakültesi mezunu ve mesleğinde en az beş yıllık kıdeme sahip olduğunu gösterir 
belgenin son başvuru günü bitimine kadar sisteme yüklenmesi suretiyle yapılır. 
    (3) Başvuruya ilişkin diğer usul ve esaslar sınav ilanında belirtilir. 
    Başvurunun incelenmesi 
    MADDE 43 – (1) Başvuru, ilgilinin sınava girebilme şartlarını taşıyıp taşımadığının tespiti açısından incelenir. 
    (2) Başvuru sırasında istenen belgeleri sisteme eksik veya hatalı yüklemiş olanların ya da sınava girebilme 
şartlarını taşımadığı tespit edilenlerin başvuruları reddedilip, bu durum kendilerine bildirilir. 
    (3) Sınava girebilme şartlarını taşıyanlara ilişkin gerekli bilgiler, sınavı yapacak kuruma iletilir. 
    Sınavların yapılışı 
    MADDE 44 – (1) Sınav, klasik veya test usulü şeklinde yapılır. 
    (2)  Bu  sınav,  Ölçme,  Seçme  ve  Yerleştirme  Merkezi  Başkanlığı,  Türkiye  ve  Orta  Doğu  Amme  İdaresi 
Enstitüsü veya yükseköğretim kurumları arasından Bakanlıkça belirlenecek bir kuruluşa yaptırılabilir. 
    Sınavda başarı koşulu 
    MADDE 45 – (1) Sınavda yüz tam puan üzerinden en az yetmiş puan alması koşuluyla en yüksek puan alan 
adaydan başlamak üzere sınav ilanında belirtilen arabulucu ihtiyaç sayısı kadar aday, sınavda başarılı sayılır. Başarılı 
sayılan en düşük puanlı adayla aynı puanı alan adaylar da başarılı sayılır. 
    Sınav sonuçlarının açıklanması ve itiraz 
    MADDE  46  – (1) Daire Başkanlığı, sınav sonuçlarını, sınav sonuçlarının kendisine intikal ettiği tarihten 
 
itibaren bir ay içinde ilan eder. 
 
(2) İlgililer, sınav sonuçlarının ilanından itibaren yedi gün içinde Daire Başkanlığına  yazılı olarak itiraz 
 
edebilirler. 
 
    (3) Daire Başkanlığı tarafından sınav ile ilgili itirazlar sınavı yapan kuruma yedi gün içinde bildirilir. İtiraz 
sonuçları da ilgililere aynı süre zarfında Daire Başkanlığınca yazılı olarak bildirilir. 
    (4) Sınava yapılan itirazlar, sınavı yapan kurum tarafından karara bağlanır. 
    (5) Sınavda hatalı sorulara tekabül eden puanlar eşit şekilde diğer sorulara dağıtılır. Ancak, soruların yüzde 
beşinden fazlasının hatalı olduğunun ikinci fıkrada belirtilen süre içinde tespit edilmesi hâlinde, sınav iptal edilir ve en 
kısa sürede yeni sınav yapılır. 
    Sınavların geçersiz sayılması 
 
    MADDE 47 – (1) Sınava girenlerden; 
    a) İzin almadan sınav salonu veya yerini terk edenler, 
    b) Sınavda kopya çekenler veya kopya çekmeye teşebbüs edenler, 
    c) Sınavda kopya verenler veya kopya vermeye teşebbüs edenler, 
    ç) Kendi yerine başkasının sınava girmesini sağlayanlar, 
    d) Sınav düzenine aykırı davranışta bulunanlar 
    hakkında düzenlenen tutanak üzerine bunların sınavları geçersiz sayılır. 
    (2) Sınavı kazananlardan başvuruda gerçeğe aykırı beyanda bulunduğu tespit edilenlerin sınavı da geçersiz 
sayılır. Bu durumda olanlar hiçbir hak talebinde bulunamazlar. Ayrıca gerçeğe aykırı beyanda bulunduğu tespit 
edilenler hakkında idari ve yasal işlemler yapılır. 
    Sınavlarda başarısız kabul edilme 
    MADDE 48 – (1) Sınava başvuranlardan; 
    a) 45 inci maddedeki sınav başarı koşulunu sağlamayanlar, 
    b) Sınavı geçersiz sayılanlar, 
    c) Sınava katılmayanlar, 
    başarısız kabul edilirler. 
    Yeni sınav hakkı 
    MADDE  49  – (1) 47 nci maddenin birinci fıkrasının (a) bendi gereğince sınavları geçersiz sayılanlar ile 48 
inci  maddenin birinci fıkrasının (a) ve (c) bentleri gereğince sınavlarda başarısız kabul edilenler, sınavlara yeniden 
girebilme hakkına sahiptirler. 
 
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM 
    Denetim 
 
    Denetim yetkisi 
    MADDE  50  – (1) Arabulucular, arabuluculuk büroları ve arabuluculuk eğitim izni verilen kuruluşlar, Daire 
Başkanlığının denetimi altındadır. 
    Denetimin kapsamı 
    MADDE  51  – (1) Eğitim kuruluşları, arabulucular ve arabuluculuk büroları, Kanun, Yönetmelik ve ilgili 
mevzuat uyarınca çıkarılan diğer düzenleyici işlemlere uygun hareket edip etmediği yönünden denetlenir. 
    (2) Denetim sonucunda tespit edilen eksiklikler duruma göre Daire Başkanlığınca ilgili kişi ve kuruluşlara 
yazılı bir şekilde bildirilerek bu eksikliklerin giderilmesi için eksikliğin niteliğine göre uygun bir süre verilir. Verilen 
süre sonunda eksiklikler giderilmediği takdirde veya denetim sonucu, konusu suç teşkil eden uygulamalar tespit 
edildiğinde arabulucu veya eğitim kuruluşları hakkında Kanun, Yönetmelik ve bu mevzuat uyarınca çıkarılan diğer 
düzenleyici işlemler uyarınca işlem yapılır ve gerekirse adli mercilere bildirimde bulunulur. 
 
DÖRDÜNCÜ KISIM 
 

    Daire Başkanlığı 
    MADDE 52 – (1) Daire Başkanlığı, bir daire başkanı, yeteri kadar tetkik hâkimi ve diğer personelden oluşur. 
    (2) Daire Başkanlığı nezdinde, Kanun ve bu Yönetmelikle verilen arabuluculuk faaliyetleri ile ilgili görevleri 
yerine getirmek üzere; Arabuluculuk Hizmetleri Bürosu, Sicil Bürosu ve Eğitim Bürosu gibi bürolar başta olmak üzere 
hizmetin gereklerine uygun olarak yeterli sayıda büro oluşturulur. 
    Daire Başkanlığının görevleri 
    MADDE 53 – (1) Daire Başkanlığının görevleri genel olarak şunlardır: 
    a) Arabuluculuk hizmetlerinin düzenli ve verimli olarak yürütülmesini sağlamak. 
    b) Arabuluculukla ilgili yayın yapmak, bu konudaki bilimsel çalışmaları teşvik etmek ve desteklemek. 
    c) Kurulun çalışması ile ilgili her türlü karar ve işlemi yürütmek ve görevleri ile ilgili bakanlık, diğer kamu 
kurum ve kuruluşları, üniversiteler, kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları, kamu yararına çalışan vakıf ve 
dernekler ile uygun görülen gönüllü gerçek ve tüzel kişilerle işbirliği yapmak. 
    ç) Arabuluculuk kurumunun tanıtımını yapmak, bu konuda kamuoyunu bilgilendirmek, ulusal ve uluslararası 
kongre, sempozyum ve seminer gibi bilimsel organizasyonları düzenlemek veya desteklemek. 
    d) Ülke genelinde arabuluculuk uygulamalarını izlemek, ilgili istatistikleri tutmak ve yayımlamak. 
    e)  Arabuluculuk  eğitimi  verecek  kuruluşlar  tarafından  bu  amaçla  yapılan  başvuru  ile  eğitim  kuruluşları 
sicilindeki  kaydın  geçerlilik  süresinin  uzatılması  talebinin  karara  bağlanmasını  Bakanlığın  onayına  sunmak, 
arabuluculuk eğitimi verecek eğitim kuruluşlarını listelemek ve elektronik ortamda yayımlamak. 
    f) Arabulucu sicilini tutmak, sicile kayıt taleplerini karara bağlamak, 31 inci maddenin birinci ve ikinci 
fıkraları kapsamında arabulucunun sicilden silinmesine karar vermek ve bu sicilde yer alan kişilere ilişkin bilgileri 
 
elektronik ortamda duyurmak. 
 
g) Arabulucular tarafından arabuluculuk faaliyeti sonunda düzenlenen son tutanakların kayıtlarını tutmak ve 
 
birer örneklerini saklamak. 
 
    ğ)  Görev  alanına  giren  kanun  ve  düzenleyici  işlemler  hakkında  inceleme  ve  araştırma  yaparak  Genel 
Müdürlüğe öneride bulunmak. 
    h) Yıllık faaliyet raporunu ve izleyen yıl faaliyet planını hazırlayarak Kurulun bilgisine sunmak. 
    ı) Yıllık Arabuluculuk Asgari Ücret Tarifesini hazırlamak. 
    İKİNCİ BÖLÜM 
 
Arabuluculuk Kurulu ve Görevleri 
 
    Kurul 
    MADDE 54 – (1) Kurul aşağıdaki üyelerden oluşur: 
    a) Hukuk İşleri Genel Müdürü. 
    b) Arabuluculuk Daire Başkanı. 
    c) Hâkimler ve Savcılar Kurulu tarafından hukuk mahkemelerinde görev yapmakta olan birinci sınıfa ayrılmış 
hâkimler arasından seçilecek iki hâkim. 
    ç) Türkiye Barolar Birliğinden üç temsilci. 
    d) Türkiye Noterler Birliğinden bir temsilci. 
    e) Yükseköğretim Kurulu tarafından seçilen özel hukuk alanından bir öğretim üyesi. 
    f) Adalet Bakanı tarafından seçilecek üç arabulucu. 
    g) Türkiye Odalar ve Borsalar Birliğinden bir temsilci. 
    ğ) Kendisine mensup işçi sayısı en çok olan üç işçi sendikaları konfederasyonunca seçilecek birer temsilci. 
    h) En çok işveren mensubu olan işveren sendikaları konfederasyonunca seçilecek bir temsilci. 
    ı) Türkiye Esnaf ve Sanatkârları Konfederasyonundan bir temsilci. 
    i) Türkiye Adalet Akademisi Eğitim Merkezi Başkanı. 
    (2) Kurul Başkanı ihtiyaca göre Kurul toplantılarına uzman kişileri çağırabilir. 
    (3) Kurul Başkanı Hukuk İşleri Genel Müdürüdür. Genel Müdürün bulunmadığı toplantılarda Başkanlık görevi 
Arabuluculuk Daire Başkanı tarafından yerine getirilir. 
    (4) Kurul, mart ve eylül aylarında olmak üzere yılda en az iki kez toplanır. Ayrıca, Başkanın veya en az beş 
üyenin talebiyle Kurul her zaman toplantıya çağrılabilir. 
    (5) Kurul en az on kişi ile toplanır. 
    (6) Kurul üye tam sayısının salt çoğunluğu ile karar alır. Karara muhalif kalan üyelerin görüşlerini yazılı 
olarak sunma hakları vardır. Karara muhalif üyeler, muhalefet gerekçelerini en geç on gün içinde Kurul başkanlığına 
 
ibraz ederler. 
 
    (7) Mazeretsiz olarak art arda iki toplantıya katılmayan üyenin üyeliği düşer. Üyeliği düşen kişinin yerine, 
kalan süreyi tamamlamak üzere kurum veya kuruluşunca yeni bir üye görevlendirilir. Üyenin istifası veya ölümü 
hâlinde de aynı hüküm geçerlidir. 
    (8) Kurulun Bakanlık dışından görevlendirilen üyelerinin görev süresi üç yıldır. Görev süresi  dolan  üyeler 
yeniden görevlendirilebilir. Eski Kurulun görevi yeni Kurul oluşuncaya kadar devam eder. 
    (9) Kurulun gündemi Daire Başkanlığınca belirlenip, Kurul toplantısından beş gün önce Kurul üyelerinin 
iletişim adreslerine elektronik posta yoluyla gönderilir. Gündem dışı konular da Kurulda görüşülebilir. 
    (10) Kurulun sekretaryası Daire Başkanlığınca yürütülür. 
    (11) Arabuluculuk Kuruluna başka yerden katılan Kurul üyelerinin gündelik, yol gideri, konaklama ve diğer 
zorunlu giderleri 10/2/1954 tarihli ve 6245 sayılı Harcırah Kanunu hükümlerine göre Bakanlıkça karşılanır. 
 
    Kurulun görevleri 
    MADDE 55 – (1) Kurulun görevleri şunlardır: 
    a) Arabuluculuk hizmetlerine ilişkin temel ilkeler ile arabuluculuk meslek kurallarını belirlemek. 
    b) Arabuluculuk eğitimine ve eğitim kuruluşlarının nitelikleri ile çalışma usul ve esaslarına yönelik ilke ve 
standartlar ile arabuluculuk eğitimi sonunda yapılacak olan sınava ilişkin temel ilke ve standartları tespit etmek. 
    c) Arabulucuların denetimine ilişkin kuralları belirlemek. 
    ç)  Kanuna  göre  çıkarılması  gereken  ve  Genel  Müdürlük  tarafından  hazırlanan  yönetmelik  taslaklarına, 
gerekirse değişiklik yaparak son şeklini vermek. 
    d) Eğitim kuruluşlarının eğitim izinlerini iptal etmek. 
    e) 31 inci maddenin üçüncü fıkrası kapsamında arabulucunun sicilden silinmesine karar vermek. 
    f) Arabulucuların ödeyecekleri giriş aidatını ve yıllık aidatları tespit etmek. 
    g) Arabuluculuk Asgari Ücret Tarifesini gerekiyorsa değişiklik yapmak suretiyle onaylamak. 
    ğ) Daire Başkanlığı tarafından yürütülecek faaliyetlerin etkinliğini artırmak üzere tavsiyelerde bulunmak. 
    h) Daire Başkanlığının yıllık faaliyet raporu ve planı hakkında görüş bildirmek. 
    ı)  Daire  Başkanlığının  faaliyet  planında  yer  alan  konularla  ilgili  kurum  ve  kuruluşların  uygulamaya 
sağlayabileceği katkıları belirlemek. 
 
    i) Arabuluculuk hizmetlerinin yürütülmesiyle ilgili olarak gerek Daire Başkanlığınca bildirilen ve gerekse 
re’sen öğrenilen genel ve önemli sorunları görüşüp, çözüm önerilerinde bulunmak. 
 
    ÜÇÜNCÜ BÖLÜM 
Adliye Arabuluculuk Bürosu 
 
    Adliye arabuluculuk bürosu 
    MADDE  56  – (1)  Arabuluculuğa  başvuranları  bilgilendirmek,  arabulucuları  görevlendirmek  ve  kanunla 
verilen diğer görevleri yerine getirmek üzere Bakanlık tarafından uygun görülen adliyelerde, adliye arabuluculuk 
büroları kurulur. 
 
    Adliye arabuluculuk büro personeli 
    MADDE  57  – (1) Adli yargı ilk derece mahkemesi adalet komisyonu tarafından, münhasıran bu bürolarda 
çalışmak üzere bir yazı işleri müdürü ile yeteri kadar personel görevlendirilir. 
    Adliye arabuluculuk bürolarının denetimi 
    MADDE 58 – (1) Adliye arabuluculuk büroları, Hâkimler ve Savcılar Kurulu tarafından belirlenen sulh hukuk 
hâkiminin gözetim ve denetimi altında görev yapar. Adliye arabuluculuk bürosu kurulmayan yerlerde bu büroların 
görevi, adli yargı ilk derece  mahkemesi adalet komisyonunca görevlendirilen sulh hukuk mahkemesi  yazı işleri 
müdürlüğü tarafından ilgili hâkimin gözetim ve denetimi altında yerine getirilir. 
        BEŞİNCİ KISIM 
    Çeşitli ve Son Hükümler 
 

Yürürlük 
MADDE 60 – (1) Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer. 
 
Yürütme 
MADDE 61 – (1) Bu Yönetmelik hükümlerini Adalet Bakanı yürütür.